Сёння мы падрабязна спынімся на двух ашчадных інструментах - банкаўскіх укладах і накапляльных страхавых праграмах.
Любы фінансава адукаваны чалавек спрабуе адкласці грошы. І калі гэта ўдаецца, узнікае пытанне: што рабіць з грашыма, каб захаваць іх ці нават прымножыць?
Банкаўскія ўклады
Банкаўскі ўклад або, як яго яшчэ называюць, дэпазіт - самы просты і самы папулярны спосаб укладання свабодных грашовых сродкаў. Сутнасць яго ў тым, што вы аддаеце банку грошы пад працэнт на пэўны тэрмін. Гэта можа быць месяц, два, ці некалькі гадоў. Стаўку банк устанаўлівае, зыходзячы з рыначных умоў. Па стане на кастрычнік 2021 года размясціць беларускія рублі ў банку можна арыенціровачна пад 12-20% гадавых, а валюту - пад 2-5% гадавых.
Калі тэрмін дэпазіту скончыцца, укладчык атрымае назад і грошы, і налічаныя працэнты. Пры гэтым многія банкі даюць кліентам магчымасць атрымліваць працэнты штомесяц, па меры іх налічэння.
Уклады ў Беларусі вельмі папулярныя, іх прапануе мноства банкаў, дзякуючы чаму лёгка можна падабраць дэпазіт, які падыходзіць менавіта вам па тэрмінах, стаўцы і іншым умовам.
Накапляльная страхаванне
Сутнасць накапляльнага страхавання ў тым, што вы заключаеце страхавой дагавор на пэўны тэрмін і рэгулярна пералічваеце страхавой кампаніі пэўную суму. Грошы паступова накапліваюцца і працуюць адначасова як страхоўка і накапленне, якое можна атрымаць па заканчэнні тэрміну дагавора страхавання.
Адрозніваюць накапляльнае страхаванне жыцця і здароўя, а таксама накапляльнае страхаванне пенсіі. У першым выпадку страхавым выпадкам з'яўляецца хвароба, траўма або смерць. Калі такое здараецца, то сам кліент страхавой кампаніі альбо яго родныя атрымліваюць накопленую суму і налічаны на яе дадатковы даход. А ў рамках накапляльнага страхавання пенсіі страхавым выпадкам з'яўляецца выхад на пенсію - менавіта ў гэты момант кліент можа адразу забраць усю накопленую суму ці атрымліваць раз у месяц агавораную частку ў якасці дадатку да пенсіі.
Такім чынам, у накапляльнага страхавання і ўкладаў ёсць агульныя рысы: вы аддаёце грошы страхоўшчыку або банку, атрымліваеце дадатковы даход, а праз некаторы час забіраеце накапленні і працэнты. Але калі прыгледзецца бліжэй, стануць відавочнымі і істотныя адрозненні:
Тэрміны размяшчэння зберажэнняў. Тэрміны банкаўскіх дэпазітаў пачынаюцца ад месяца і рэдка перавышаюць некалькі гадоў. Накапляльныя страхавыя праграмы адрозніваюцца больш доўгімі тэрмінамі - ад некалькіх гадоў да некалькіх дзесяцігоддзяў. Калі чалавек заключае дагавор накапляльнага страхавання пенсіі ў маладым узросце, то ўся праграма накаплення можа доўжыцца 20-30 і больш гадоў.
Прыбытковасць. Стаўкі па ўкладах загадзя вядомыя, яны дакладна прапісаны ў дамове. З часам прыбытковасць можа мяняцца, але яна дакладна вядомая як мінімум на першапачатковы перыяд размяшчэння сродкаў. Па страхавых праграмах схема іншая. Кліенту прапануецца невялікі загадзя абумоўлены даход, плюс штогод налічваецца так званы страхавы бонус - дадатковы даход, памер якога вызначаецца зыходзячы з поспехаў інвестыцыйнай дзейнасці страхавой арганізацыі. У выніку накапляльная страхавая праграма можа быць як больш, так і менш выгаднай у параўнанні са звычайным дэпазітам.
Добраахвотнасць. Укладчык сам вырашае, рабіць яму дадатковыя ўзносы на дэпазіт ці не. Пры гэтым банк можа абмежаваць магчымасць унясення дадатковых узносаў, тады, пры жаданні, кліент можа адкрыць яшчэ адзін дэпазіт і размясціць дадатковыя грошы там. Дэпазіты - справа добраахвотная. А вось заключыўшы дагавор накапляльнага страхавання, чалавек бярэ абавязацельства рэгулярна пералічваць страхоўшчыку пэўную суму сродкаў.
Датэрміновае скасаванне дамовы. Калі банкаўскі дэпазіт адзыўны, укладчык можа ў любы момант скасаваць дамову датэрмінова і забраць грошы. У рамках праграм накапляльнага страхавання такой магчымасці альбо няма наогул, альбо яна моцна абмежаваная. Можа атрымацца сітуацыя, калі ў чалавека накоплена вялікая сума, але скарыстацца ён ёй не можа.
Падаткаабкладанне. Калі тэрмін дзеяння банкаўскага дэпазіту ў рублях складае менш за 1 год, а тэрмін валютнага дэпазіту - менш за 2 гады, з налічанага даходу прыйдзецца заплаціць падаходны падатак па стаўцы 13%. А вось даходы, атрыманыя ў рамках накапляльнага страхавання, не абкладаюцца падаткамі, больш за тое - грамадзянам, якія заключылі дагаворы добраахвотнага накапляльнага страхавання, належыць падатковы вылік у памеры выплачаных страхавых узносаў. Падатковы вылік - гэта сума, якая не абкладеацца падаходным падаткам. Напрыклад, калі вы пералічылі страхоўшчыку 1000 рублёў, у будучыні вы зэканоміце на падатках 13% ад гэтай сумы, гэта значыць 130 рублёў. За кошт падатковага выліку праграмы накапляльнага страхавання ў канчатковым выніку аказваюцца больш выгаднымі, чым банкаўскія ўклады.
Падсумоўваючы ўсё вышэйсказанае, можна зрабіць выснову, што банкаўскія ўклады і накапляльныя страхавыя праграмы - зусім розныя прадукты, нягледзячы на некаторыя агульныя рысы. Накапляльнае страхаванне - сур'ёзны доўгатэрміновы інструмент, які дазваляе сабраць вялікую суму на будучыню за кошт рэгулярных адносна невялікіх узносаў.
Ўклад - гэта ў першую чаргу магчымасць захаваць ужо накопленыя грошы, якiя ў хуткай перспектыве могуць быць выдаткаваныя, напрыклад, на буйную пакупку.
Чалавек можа мець уклад і адначасова збіраць грошы сабе на старасць у рамках страхавой накапляльнай праграмы.
Паспяховых інвестыцый!