Парадак у фінансах – гэта аснова дастатку і дабрабыту. А пачатак новага года – ідэальны час для таго, каб абзавесціся карыснымі звычкамі ў асабістых фінансах і палепшыць сваю фінансавую сітуацыю ў наступным годзе.
У гэтым артыкуле мы разгледзім 6 крокаў, распачаўшы якія, вы зможаце ацаніць свае актывы і абавязацельствы, мінімізаваць даўгі і непатрэбныя выдаткі, зарабляць больш, стварыць падушку бяспекі і прыступіць да інвеставання.
Крок 1. Мэты, прыярытэты, мары
Калі вам цяжка складаць сухі спіс даходаў і выдаткаў, стварыце гісторыю вакол вашага асабістага бюджэту. Уявіце, што вы герой сваёй фінансавай навелы і ў вас ёсць вялікія мары. Ваша фінансавая гісторыя пра тое, як асабіста вы дамагаецеся сваіх мэт.
Мэты павінны быць канкрэтнымі, вымяральнымі, дасягальнымі, рэлевантнымі і мець тэрміны выканання (як правіла, доўгатэрміновыя і кароткатэрміновыя). Напрыклад, вашымі мэтамі могуць стаць:
- назапашванне сродкаў да пачатку лета на паездку на адпачынак усёй сям'ёй з бюджэтам у 2 000 рублёў,
- набыццё праз 7 гадоў уласнай кватэры ў новым раёне горада коштам, напрыклад, 120 тыс. рублёў,
- стварэнне праз паўгода фінансавага рэзерву ў суме 3 000 рублёў,
- скарачэнне ў пэўны тэрмін сваіх даўгоў на 50%.
Добрая і важная для вас мэта будзе матываваць сама па сабе.
Крок 2. Ацаніце свае актывы і абавязацельствы. Складзіце план
Наступны крок у навядзенні парадку – ацэнка бягучай фінансавай сітуацыі. Для гэтага правядзіце ўнутраны аўдыт свайго бюджэту. Важна дасканала прааналізаваць усе траты, нават самыя дробныя. Гэта дапаможа ўбачыць, на што вы марнуеце грошы і якія выдаткі можна паменшыць ці выключыць.
Пры ацэнцы асабістых актываў улічвайце ўсю маёмасць, якой вы валодаеце: нерухомасць, аўтамабілі, рахункі ў банку, каштоўныя паперы і іншыя актывы. Таксама ўлічыце свае абавязацельствы – іпатэку, крэдыты, запазычанасці перад сябрамі або сваякамі.
Складзіце план, у якім вызначыце пэўныя падзадачы па дасягненні мэт. Рэч у тым, што без дакладнага плана дзеянняў мы не бачым шлях, па якім можна прыйсці да мэты. Зрабіце першы крок!
Крок 3. Мінімізуйце даўгі і адмоўцеся ад непатрэбных трат
Трэцім крокам з'яўляецца мінімізацыя даўгоў і адмова ад непатрэбных трат. Калі ў вас ёсць крэдыты, імкніцеся пагасіць іх поўнасцю або рэфінансаваць на больш выгадных умовах. Паспрабуйце зменшыць колькасць крэдытораў – гэта дазволіць прасцей кіраваць плацяжамі. Перагледзьце таксама ўсе сэрвісы па падпісцы, верагодна, вы можаце адмовіцца ад некаторых з іх. Праверце таксама, ці адпавядае тарыфны план мабільнай сувязі і пакет інтэрнэту вашым патрэбам, магчыма, існуюць больш выгадныя прапановы.
Крок 4. Прыдумайце, як павялічыць даход
Чацвёрты крок – пошук шляхоў павелічэння даходу. Разгледзьце магчымасці павышэння сваёй кваліфікацыі або перакваліфікацыі, манетызацыі хобі, стварэння або павелічэння крыніц пасіўнага даходу.
Напрыклад, праходжанне навучання можа адкрыць магчымасці для кар'ернага росту і, як вынік, павышэння зарплаты. Нават калі аплачваць навучанне вам даводзіцца за кошт уласных сродкаў, у большасці выпадкаў гэта апраўданае ўкладанне.
Крок 5. Стварыце "падушку бяспекі"
Калі ў вас няма фінансавай "падушкі бяспекі", прыступіце да яе стварэння. Вызначыце суму, якая будзе вам неабходна ў выпадку фінансавых цяжкасцей, і прадумайце, як і ў якім памеры будзеце адкладаць грошы. Можаце выкарыстоўваць розныя фінансавыя інструменты, такія як дэпазіты ці інвестыцыі з нізкім узроўнем рызыкі.
Аптымальны памер фінансавай "падушкі бяспекі" – гэта сума, што адпавядае вашым даходам за 3–6 месяцаў. Такім чынам, калі ваш даход складае 1 500 рублёў, то для ўпэўненасці і псіхалагічнага камфорту пажадана назапасіць мінімум 4 500 рублёў, а ў ідэале 9 000 рублёў.
Крок 6. Інвестуйце!
Апошні крок – інвестыцыі. Як толькі ў вас назапасіцца невялікая сума, паспрабуйце яе інвеставаць. Не дапускайце, каб грошы ляжалі без справы. Не давярайце праектам з сумнеўнай надзейнасцю або спрэчнымі актывамі, аддаць перавагу трэба менш рызыкоўным варыянтам, напрыклад, пакласці грошы на банкаўскі дэпазіт.
Працэнт даходу, які лепш інвеставаць для фізічнай асобы, можа вар'іравацца ў залежнасці ад фінансавых мэт, дапушчальнасці рызыкі і інвестыцыйнага досведу чалавека. Звычайна на інвестыцыі рэкамендуецца выдзяляць 10–20% ад даходаў.
Аднак памятайце, што інвеставанне – гэта ў любым выпадку рызыкоўны занятак, таму перад тым, як прыняць рашэнне, абавязкова правядзіце аналіз і пракансультуйцеся з прафесіяналамі.
Прайшоўшы гэтыя 6 крокаў, вы можаце быць упэўненымі ў сваім фінансавым дабрабыце ў 2024 годзе. І памятайце, што для таго, каб навесці парадак у фінансах, не варта чакаць 1 студзеня. Пачніце дзейнічаць зараз!
Жадаем вам шчаслівага Новага года!